Εκλογές στο Περού(1)
Μετάφραση. Άννα Κόκκαλη
Με 19% και 13% αντίστοιχα στον πρώτο γύρο, ο Pedro Castillo και η Keiko Fujimori θα αγωνιστούν για την προεδρία του Περού. Ανακύπτει το ερώτημα: πώς θα κυβερνήσουν με μια τόσο μικρή εκλογική βάση; Οι επόμενες μέρες θα είναι πολύ πλούσιες σε διαπραγματεύσεις στα παρασκήνια.
Του Arturo Alejandro Muñoz (2)
Ο τίτλος («Η κατάληψη της Λίμα») δεν είναι επινόηση του συγγραφέα. Έτσι απάντησε το Περού στον απροσδόκητο και ηχηρό εκλογικό θρίαμβο του καθηγητή Pedro Castillo στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές στη γη των Ίνκας. Ήταν η απόλυτη έκπληξη, δεδομένου ότι στις προεκλογικές δημοσκοπήσεις, ο Castillo δεν εμφανίστηκε καν να απειλεί εκείνους που τα εκλογικά αποτελέσματα έφεραν στη δεύτερη και τρίτη θέση- ακόμη περισσότερο, που στην ίδια τη Λίμα, αυτός ο καθηγητής ήταν στο τέλος της λίστας, σχεδόν άγνωστος.
Αλλά η δύναμή του βρισκόταν στην ύπαιθρο, στο αγροτικό Περού, στους πρόποδες των Άνδεων, σε βαθιές κοιλάδες και χωριουδάκια, στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου. Δηλαδή , σε μέρη των οποίων οι κάτοικοι – φυσικά οι ψηφοφόροι – δεν ξεχάστηκαν μόνο από την Κυβέρνηση της Λίμα, αλλά ήταν επίσης, πολιτικά και κοινωνικά περιφρονημένοι. Ήταν μια μεγάλη έκπληξη η οποία κατέδειξε τις σημαντικές αλλαγές που έχουν βιώσει οι κοινωνίες ορισμένων λατινοαμερικανικών εθνών τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Το κυρίαρχο σύστημα, ο νεοφιλελευθερισμός, που τα πήγε τόσο καλά στις αρχές του, σήμερα δείχνει να φέρει ρωγμές που επηρεάζουν βαθιά την καθημερινή ζωή και τις ελπίδες εκατομμυρίων ανθρώπων που βλέπουν αβοήθητοι την οικονομική τους κατάσταση να επιδεινώνεται και να καταρρέει αθόρυβα χωρίς να ακούγεται τίποτε από τα μέσα ενημέρωσης και χωρίς πραγματικό ενδιαφέρον εκ μέρους των τοπικών πολιτικών αρχών για την πραγματική επίλυση των προβλημάτων τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Pedro Castillo δάσκαλος και επικεφαλής του σωματείου, 51 ετών, που γεννήθηκε στην αγαπημένη του Cajamarca, είναι μέλος του ριζοσπαστικού αριστερού κόμματος Perú Libre. Πρόκειται για τον πολιτικό χώρο που απορρίπτει την «προοδευτική» αριστερά, την οποία ειρωνικά αποκαλεί «επίσημη αριστερά», και η οποία, σε άλλες χώρες – συμπεριλαμβανομένης της Χιλής – θεωρείται κεντροδεξιά μεταμφιεσμένη σε ρεύμα προοδευτικής σοσιαλδημοκρατίας.
Το εκλογικό πρόγραμμα του Perú Libre στοχεύει σε τρεις τομείς: υγεία, εκπαίδευση και γεωργία. Αυτοί είναι οι τομείς προτεραιότητας όπου πρέπει να πραγματοποιηθούν μεταρρυθμίσεις προκειμένου να ενισχυθεί η ανάπτυξη της χώρας, όπως ισχυρίστηκε ο Pedro Castillo καθ ‘όλη τη διάρκεια της εκστρατείας του. Το πρόγραμμά του προβλέπει επίσης τη σύγκληση μιας Συντακτικής Συνέλευσης που θα είναι υπεύθυνη για την κατάρτιση – το πολύ σε ένα εξάμηνο – ενός νέου πολιτικού συντάγματος που θα αντικαταστήσει αυτό που ισχύει από το 1993, το οποίο ευνοεί, διατηρεί και υπερασπίζεται ένα οικονομικό μοντέλο ελεύθερης αγοράς που αποτελεί την κληρονομιά της δεξιάς κυβέρνησης του Alberto Fujimori (1990-2000).
Ο Castillo υπόσχεται επίσης να διώξει τους αλλοδαπούς που διαπράττουν εγκλήματα, κάνοντας έναν σιωπηρό υπαινιγμό για τους μετανάστες της Βενεζουέλας που έφτασαν στο Περού από το 2017 και αριθμούν πάνω από ένα εκατομμύριο. «Θα δώσουμε 72 ώρες στους παράτυπους αλλοδαπούς για να φύγουν από τη χώρα, σε εκείνους που έχουν έρθει να διαπράξουν εγκλήματα», διαβεβαίωσε ο υποψήφιος σε περισσότερες από μία περιπτώσεις κατά την περίοδο της εκστρατείας του.
Το ειδησεογραφικό πρακτορείο «Semana», αναφέρει ότι σε συνέντευξή του σε μέσα ενημέρωσης της Λίμα, ο Pedro Castillo, είπε ότι υπάρχει ένα εμφανές μονοπώλιο στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών, καθώς μόνο μία αεροπορική εταιρεία έχει τον έλεγχο της αγοράς-και αυτή η εταιρεία είναι η LATAM.
Το κυβερνητικό του πρόγραμμα προβλέπει μια σειρά εκτεταμένων μεταρρυθμίσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Castillo έκανε λόγο για « μία κυρίως οικονομική μεταρρύθμιση με την οποία το κράτος θα αναλάβει ρόλο επιχειρηματία για να ανταγωνιστεί τον ιδιωτικό τομέα. Σήμερα ζούμε σε ένα φαινομενικά ανανεωμένο καπιταλιστικό σύστημα, σε έναν οικονομικό νεοφιλελευθερισμό, που ονομάζεται κοινωνική οικονομία της αγοράς, ο οποίος επιβλήθηκε από το 1993 και από τότε βλάπτει τα συμφέροντα της μεγάλης πλειοψηφίας των συμπολιτών μας. Για να αλλάξουμε αυτήν τη θλιβερή πραγματικότητα, είναι απαραίτητο να κάνουμε δραστικές αλλαγές στον οικονομικό τομέα». Το πρόγραμμα προβλέπει επίσης εθνικοποίηση εταιρειών σε διάφορους οικονομικούς τομείς όπως ορυχεία, πετρέλαιο, υδροηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο και επικοινωνίες.
Σε μια ομιλία του προς τους οπαδούς του από την Plaza de Armas στην Tacabamba, αφού αναγνώρισε τα εκλογικά αποτελέσματα που τον έθεσαν επικεφαλής του πρώτου γύρου, διαβεβαίωσε ότι «η αλλαγή και ο αγώνας μόλις ξεκίνησαν» στο Περού και επιβεβαίωσε τη δέσμευσή του να ιδρύσει μια συμμαχία με τον « πραγματικό λαό του Περού» ώστε να διατηρήσει τις ρίζες του. «Ο Περουβιανός λαός μόλις άνοιξε τα μάτια του τα οποία είχε δεμένα για πολύ καιρό , για δεκαετίες. Αλλά, σε ποια κατάσταση βρίσκεται σήμερα η χώρα ; Όταν φτάσετε στη Λίμα και τις μεγάλες πόλεις θα βρείτε μέρη όπου βασιλεύει η χλιδή και όπου οι άνθρωποι δεν μπορούν να δουν πέρα από της μύτης τους». Είναι το «βαθύ Περού» που συνεχίζει να αγωνίζεται για να πάρει τα ηνία της χώρας στη Βουλή , την αποκαλούμενη επίσης Casa de Pizarro.
Ο δεύτερος γύρος των εκλογών θα είναι σκληρός , καθώς η Keiko Fujimori είναι επί του παρόντος η υποψήφια που πιθανότατα θα έρθει δεύτερη μπροστά από τους De Soto και Aliaga, αν και η οριστική καταμέτρηση μπορεί να επιφυλάσσει ακόμα κάποιες εκπλήξεις. Η Fujimori έχει ήδη προτείνει στον De Soto να συνεργαστούν για «να αντιμετωπίσουμε την ριζοσπαστική αριστερά πέρα από τις διαφορές μας, γιατί έχουμε επίσης πολλά κοινά», τονίζοντας ότι «δεν έχει σημασία ποιος από εμάς θα φτάσει στον δεύτερο γύρο».
Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η Keiko Fujimori κατέβηκε σε αυτές τις εκλογές αναδεικνύοντας το πρόγραμμα μιας αυταρχικής δεξιάς, στο όνομα της προεδρίας του πατέρα της, ο οποίος εξακολουθεί να είναι στη φυλακή για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όπως έχει ήδη ανακοινώσει θα του δώσει χάρη εάν κερδίσει τις εκλογές , ενώ παράλληλα υπόσχεται και στοιχηματίζει σε μια σκληρή γραμμή πολιτικής για την επίλυση των προβλημάτων των Περουβιανών. Ωστόσο, η ίδια, κατηγορείται για ξέπλυμα χρήματος σε σχέση με την παράνομη χρηματοδότηση των εκστρατειών του κόμματός της το 2011 και το 2016 από τη βραζιλιάνικη εταιρεία Odebrecht, μεταξύ άλλων.
Ενώ η Fujimori χρησιμοποιεί ήδη την συνήθη απειλή ότι μια ριζοσπαστική αριστερά θα μπορούσε να μετατρέψει το Περού σε νέα Βενεζουέλα ή νέα Κούβα, ο Pedro Castillo θα πρέπει να καταβάλει προσπάθειες και να εμβαθύνει συμφωνίες (ακόμα κι αν δεν του αρέσει) με την ίδια «επίσημη σοσιαλδημοκρατική αριστερά» που απορρίπτει. Διαφορετικά, η νίκη που επιτεύχθηκε στον πρώτο εκλογικό γύρο θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια Πύρρειο νίκη(κερδίζοντας τη μάχη αλλά χάνοντας όλα τα πλοία), που σημαίνει μια τακτική επιτυχία που θα συνεπαγόταν τόσο μεγάλες απώλειες που θα έθετε σε κίνδυνο τις πιθανότητες να εξασφαλίσει την τελική νίκη.
Επιπλέον, η εξέλιξη της εκλογικής διαδικασίας του Περού παρακολουθείται με ιδιαίτερη προσοχή και μεγάλη ανησυχία, ιδίως από τους επιχειρηματικούς κύκλους της Χιλής, λαμβανομένων υπόψη των πολλών οικονομικών συμφερόντων που έχουν διάφορες ομάδες επιχειρηματιών της Χιλής στην αδελφή χώρα. Δεν αφορά μόνο τη LATAM, αλλά και σημαντικές κοινοπραξίες στους τομείς του εμπορίου, της γεωργίας, της αλιείας και της εξόρυξης.
Ουσιαστικά, ο δάσκαλος , συνδικαλιστής και πολιτικός José Pedro Castillo Terrones, 51 ετών, ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης του κόμματος «Perú Libre», μαζί με τους μεγαλύτερους αγροτικούς τομείς της περουβιανής υπαίθρου , έχει «καταλάβει τη Λίμα», αλλά η μάχη για την ανάληψη της κυβέρνησης του έθνους των Ίνκας δεν τελείωσε ακόμη. Ο αποφασιστικός δεύτερος εκλογικός γύρος ή κρίσιμη ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Κυριακή 6 Ιουνίου.
Ο κύβος ερρίφθη!
(1)Εκλογές στο Περού
Στις 11 Απριλίου 2021 διεξήχθησαν οι γενικές εκλογές στο Περού, για να εκλεγούν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, οι δύο Αντιπρόεδροι και τα 130 μέλη του Περουβιανού Κογκρέσου.
Στον πρώτο γύρο της προεδρικής εκλογής συμμετείχαν 18 υποψήφιοι. Στον δεύτερο γύρο των εκλογών, στις 6 Ιουνίου 2021, οι εκλογείς θα πρέπει να διαλέξουν ανάμεσα στον υποψήφιος της ριζοσπαστικής αριστεράς Πέδρο Καστίγιο και υποψήφια της λαϊκιστικής δεξιάς Κέικο Φουχιμόρι.
Τα επίσημα τελικά αποτελέσματα δεν θα ανακοινωθούν από το εθνικό εκλογοδικείο (JNE, η εκλογική επιτροπή) παρά στις αρχές του Μαΐου, αφού εξαντληθούν όλα τα ένδικα μέσα αμφισβήτησης του αποτελέσματος, πάντως σε κάθε περίπτωση οι υποψήφιοι που κατέλαβαν τις δύο πρώτες θέσεις δεν αναμένεται να αλλάξουν, καθώς έχει καταμετρηθεί πάνω από το 96% των ψήφων.
Ο Πέδρο Καστίγιο, εκπαιδευτικός, 51 ετών, έλαβε το 19,09% των ψήφων και κατατάσσεται πρώτος, ενώ η υποψήφια της λαϊκιστικής δεξιάς και κόρη του φυλακισμένου σήμερα πρώην προέδρου Αλμπέρτο Φουχιμόρι (1990-2000) συγκέντρωσε το 13,36%. Ο ακροδεξιός επιχειρηματίας Ραφαέλ Λόπες Αλιάγα (11,68%) και ο φιλελεύθερος οικονομολόγος Ερνάντο δε Σότο (11,64%) δεν θεωρείται πως είναι σε θέση να ξεπεράσουν την κυρία Φουχιμόρι.
(2)Arturo Alejandro Muñoz
Καθηγητής Ιστορίας και κοινωνικός λειτουργός, από το Πανεπιστήμιο της Χιλής. Ιδρυτής του Casa de la Cultura de Doñihue και του πολιτιστικού και λογοτεχνικού ομίλου «Paideia» στη Rancagua (Χιλή). Ιδρυτής και πρώτος διευθυντής του κοινοτικού ραδιοφώνου Doñihue. Μυθιστοριογράφος. Αρθρογράφος σε διάφορα ηλεκτρονικά μέσα της Χιλής και του εξωτερικού.
